Libri

Prof .mr.sc. Aliriza Selmani: Monografia për atdhetarin e devotshëm Hoxhë Lipovica (Mulla Isuf Baftjari) 1883-1948

Vepër nga prof Aliriza Selmani (historian) për atdhetarin e devotshëm Hoxhë Lipovica (Mulla Isuf Baftjari) 1883-1948 rreth jetës dhe veprës së këtij atdhetarit nga fshati Lipovicë i Malësisë së Karadakut dhe ekzekutuar i dënuar me vdekje nga gjykatat serbe në vitin 1948.

Nijazi Ramadani

Aliriza Selmani bëri një vepër të afërt, të duhur e të mirëpritur. me një botim serioz dhe, i pari i tillë me këto përmbajtje shkencore, e ka këte vepër të pasuruar edhe me biografinë të botuar në librin e rradhes së këtij autorit, për të cilin thuhet se gjithmonë në punimet dhe veprat e tija, ka pasur një qëndrim të drejtë per atdhetaret si Hoxhe Lipovica, hoxha sa i përket çështjes shqiptare. Për të kaluarën e tij, ku autori është mbështetur në hulumtimet arkivore, dokumentare dhe burime të tjera, por edhe në dokumentet e kohes. Edhe një vepër nga prof Aliriza Selmani (historian) për atdhetarin e devotshëm Hoxhë Lipovica (Mulla Isuf Baftjari) 1883-1948 rreth jetës dhe veprës së këtij atdhetarit nga fshati Lipovicë i Malësisë së Karadakut dhe ekzekutuar i dënuar me vdekje nga gjykatat serbe në vitin 1948,. Autori në përkujtim të atdhetarit të devotshëm Hoxhë Lipovica (Mulla Jusuf Baftjari) 1883-1948, ka botuar te “Dituria Islame”, 254 shtator 2011, pos tjerash, i edukuar mes tjerash i devotshem H. Lipovica, I cili kishte thënë: “…Zoti jep shpirt dhe ai merr, kemi punuar dhe luftuar për vatan, për çka vlen edhe të vdise..”. Prof. Selmani portretizojë në mënyrë objektive profilin e një figure historike dhe një prej periudhave historike (Hoxhë Isuf Baftjari )”, atëherë veprimtaria e tij nuk duhet të shkëputet nga konteksti i gjerë politik, shoqëror dhe kulturor i kohës”… Personahi ka krijuar si atdhetar i devotshem nga Mbreteria SKS, LDB dhe deri në mbarimin e Luftës së Dytë Botërore të Hoxhë Lipovicës të përmbledhur në një monografi e plotë dokumentare e shkencore ka munguar gjer më tani për personahin dhe Karadakun, rrethinën e Anamoravës. Hoxha si udhërrefyes në këto ngjarje historike, të cilat nuk do të duhej të anashkalohen e të lihen pas, por do të duhej të ndriçohen, për faktin se, shumë padrejtësi të mëdha janë bërë në popullatën shqiptarë nga regjimi serb e regjimet tjera të mëhershme, të cilat, të vetmin “mjet” e patën dhunën, vrasjen, dëbimin, zhdukjen dhe torturimin e masës gjer në asgjësim të fundit, me të vetmin qëllim që të bëhet konolizimi i tokave shqiptare nga kolontët serbë, malazez, turq e të tjerë. Ky libër ndriçon shumë aspektë të historisë së kësaj ane, sidomos të Gjilanit, Karadakut, ku familja vuajti e duroi, por kurrë nuk u gjunjëzua para armikut shekullor. Personazhi i Jusuf Baftjari alias Hoxhë Lipovica nga fshati Lipovica i Karadakut të Gjilanit. Sipas studimit monografik të prof. Selmanit, kishte filluar që nga koha e okupimit serb të territoreve shqiptare në 1912, kur pas një konflikti të armatosur me xhandarmërinë serbe; tre anëtarë të kësaj familje u qëlluan për vdekje (babai, vëllai dhe nipi). Ai kishte krijuar një jetë kaçaku të arratisur maleve të Karadakut, gjerë në arrestimin e tij në 1921, dhe ekzekutimin e tij me 20 vjet burg të rëndë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ai ishte një nga drejtuesit e njësive vullntare të rezistencës shqiptare midis shokut të Mulla Idriz Gjilani dhe një prej komandantëve të njësive vullnetare për mbrojtjen e kufirit të Kosovës Lindore, që nga okupimi fashist bullgar i zonës së Karadakut në maj 1941, Hoxhë Lipovica themeloi njësinë e tij të rezistencës, si drejtues i së cilës ai mbeti duke mbrojtur jetën dhe pasurinë e popullatës shqiptare të këtyre territoreve nga abuzuesit bullgarë dhe bashkëpunëtorët e tyre. Selmani sjell të dhëna dokumente dhe procesëverbale gjyqësore se: Pas kapitullimit fashist bullgar në 9 shtator 1944, në përputhje me urdhrin e KQ të Lidhjes së Dytë të Prizrenit, për organizimin e një

strukture politiko-ushtarake në territoret e çliruara dhe mbrojtjen e tyre nga sulmet partizane-çetnike, filloi mobilizimi i vullnetarëve shqiptarë dhe u emëruan komanda mbrojtëse zonat e kufijve në vijën hekurudhore Kumanovë-Preshevë-Bujanoc, të udhëhequra nga njerëz me ndikim të lartë si: Ibrahim Kelmendi, Xheladin Kurbalia, Limon Staneci, Hoxhë Lipovica, Sylë Hotla, Ymer Saqipi, Hetë Koka, etj. Hoxhë Lipovica ishte në krye të mbrojtjes së kufirit të Luginës së Preshevës , në sektorin Corrotica-Rainca, ku ndodhi beteja më e ashpër në ditën e Bajramit, më 19 shtator 1944, ku pas 12 orësh luftimesh, forcat partizane-çetnike pësuan mbi 100 të vdekur dhe një batalion i tërë i 206 luftëtarëve kapur. Prof. Selmani sjell të dhëna dokumente dhe procesëverbale gjyqësore Pas mbarimit të Luftës së Dytë Botërore dhe ribërjes sllavo-komuniste të tokës shqiptare, një pjesë e personaliteteve ushtarake dhe politike nacionaliste të Kosovës, nuk dolën jashtë vendit, por qëndruan dhe vazhduan rezistencën. Midis tyre ishte edhe Hoxhë Lipovica, i cili së bashku me disa shokë, për ca kohë qëndroi i fshehur në malet e Karadakut. Gjatë asaj kohe, ai mbajti linja të rregullta bashkëpunimi me grupe të tjera të arratisur dhe mori pjesë në Kongresin e Kopilacha të mbajtur më 15 dhe 16 gusht 1945, të organizuar nga CC of ONDA (KQ of ONDSH) dhe Selia Supreme e Rezistencës Antosllave shqiptare lëvizje. Në fund të vitit 1946, qeveria Jugosllave ndërmori një aksion të madh me forcat e saj kundër forcave shqiptare të Rezistencës në tërë Kosovën. Në atë kohë edhe Hoxhë Lipovica e ngjashme me shumë të tjerë duke parë të gjitha mundësitë për të vazhduar rezistencën duke u zvogëluar, pas më shumë se dy vjet në paligjshmëri, më 20 shkurt 1947, u dorëzua së bashku me djemtë e tij Selim dhe Qazim dhe gjithashtu Saqip Mehmeti dhe disa anëtarë të tjerë të grupit të tij.

Libri i Aliriza Selmani sjell brenda 350 faqeve, studime 123 Revista shkencore, 17 gazeta, shtypi, mbi 30 Informatorë, revista shkencore, 17 gazeta, shtypi, mbi 30 citate, Informatorë, Literatura; 123 botime, libra shkencor, të dhëna dokumente dhe procesëverbale gjyqësore, etj. Mr. sc. Aliria Selmani është historian, i lindur më 3 maj 1944 në Gjilan. Shkollën fillore dhe gjimnazin e kreu në vendlindje më 1964. Fakultetin filozofik degën e historisë e kreu në vitin 1970 në Prishtinë. Aliriza Selmani magjistroi në vitin 1984 me temën: “Kazaja e Gjilanit 1908-1912”, pranë komisionit të përbërë nga Prof. Dr. Skënder Rizaj (mentor), Prof. Dr. Shukri Rahimi dhe Prof. Dr. Bedrush Shehu. Gjatë vitit shkollor 1964-65, punoi në shkollën fillore “Zenel Hajdini” në fshatin Bresalc. Nga viti shkollor 1969-79, punoi në Gjimnazin “Zenel Hajdini” në Gjilan. Mandej nga viti shkollor 1979-1999 punoi në arsimimin e përgjithshëm – faza e pare, në Shkollën e Mesme Bujqësore “Boro e Ramizi” dhe shkolla tjera të qytetit. Pas luftës (më 1999), deri në pensionim, më 4 maj 2009, drejtor i Arkivit Ndërkomunal në Gjilan. Është bashkëpunëtor i jashtëm shkencor i Institutit të Historisë dhe atij Albanologjik të Prishtinës Punime shkencore të dërguara për botim mr.sc. Aliriza Selmani ka botuar mbi 52 studime dhe një varg recensione e kontribute si edhe punime profesionale e publicistike në gazeta dhe revista të Kosovës dhe jashtë saj. Ka recenzuar monografi nga lëmi i historisë. Ka marrë pjesë në shumë tribuna, sesione dhe simpoziume shkencore të karakterit kombëtarë e ndërkombëtar.

Monografi të botuara: “Gjilani me rrethinë 1908-1912”, Prishtinë 1998; “Myderriz Haki Efendiu (1914-1948)”, Prishtinë, 2005 ( bashkautor ); “Udhërrëfyesi i fondeve dhe i koleksioneve arkivore” (vëllimi i parë), Gjilan, 2007 (bashkautor); “Shpërngulja e shqiptarëve nga Gjilani e rrethina në Turqi”, Prishtinë, 2008; “Gjurmime historike për Gjilanin e rrethinën”, Gjilan, 2009.; “Gjilani Qendër e Anamoravës nga themelimi deri në gjysmën e parë të shekullit XX”, Gjilan, 2015.

You Might Also Like