Shkruan: Fadil Kajtazi
Pas pushtimit (çlirimit) të Kosovës nga Italia me 1941, pos tjerash, fillon edhe emancipimi kulturor i shqiptarëve në frymën kombëtare, ku pos tjerash, për herë të parë, hyjnë në përdorim edhe përshëndetjet: “mirëmëngjesi”, “mirëdita”, “mirëmbrëma”, “natën e mirë”, duke i zëvendësuar barbarizmat “merhaba”, “afjetolla”, “harazolla”, “selam alekym”….
Një nga shprehjet përshëndetëse më kuptimplote që hynë në zhargonin e përdorimit nga shqiptarët në këtë kohë është ajo “tungjatjeta”, një shprehje që si në as një gjuhë tjetër, vetëm në dy fjalë, përmbledhë në vetë atë që është synim jetësor i çdo gjenie njerëzore.
Se sa ka qenë kjo irrituese për fqinjët tanë, dëshmohet nga mënyra ngazëlluese se si fqinjët tanë serb e përjetuan dhe e shprehën popullorçe çlirimin (okupimin) e Kosovës nga partizanë me 1945.
Ata të ngazëllyer, ju kishin mësuar personave gjysmë budallenjë shprehjen “Ode zima dogje ljeta nëma vishe tungjatjeta” (Iku dimri erdh vera, nuk ka ma tungjatjeta), të cilët ata e recitonin pa pushim nëpër vendet publike.
Nuk kemi dëgjuar që shërbimet inteligjente serbe të sajonin vargje “Shkoj dimri erdhi vera, nuk nin ma merhaba…”!
