Viti

Në Pozharan të Vitisë  u mbajt tubim përkujtimor  në 78-vjetorin e vrasjës së partiotit dhe atdhetarit Shaban Haliti dhe 27 martirëve të vrarë dhe masakruar në Xhaminë e Pozharanit dhe në burgun e Gjilanit më 7 Janar 1945 

 

 

Në organizim të familjës Alidema dhe të afërmëve të martirëve të Pozharanit, me rastin e shënimit të 78- vjetorit të vrasjës së tyre, sot në Pozharan u mbajtë një tubim përkujtimor në nderim të veprimtarit dhe atdhetarit Shaban Haliti-Alidema dhe 21 martirëve të mbytur  dhe te totyiruar në msakren e njohur në Xhaminë e këtij fshati dhe të vrarë në Burgun famkeq te Gjilanit nga forcat serbo – cetnike më 7 Janar 1945.

 

Tubimi përkujtimor  në përkujtim të ktyre martirve u mbajt  pranë Obeliskut ku janë gravuar emrat e familjës së gjërë Alidemaj  ku ishte  edhe oda e dikurshme e Shaban Halitit e ku merrnin  pjesë një numëer I konsiderueshem I ta peanishmëve qytetaarve pozharanas por edhe nga anët tjer të Kosovës por edhe nga Shkupi ku jetojnë familjet Alidema e në mesin e tyre ishte edhe nipi I njërit nga të vraarët Mejdi Aidema artist nga Shkupi. Fillimishtë u bënë homazhe dhe u nderuan më një minu heshtje martirët e parë Shaban Haliti-Pozharani, cili në atë kohë ishte edhe kryetar I komunës së Pozharanit e të cilin së bashku edhe me tre pozharanas të tjerë Ajet Terziun, Ahmet /Mustafë /Zukën dhe nipin Misin Xheladinin në xhaminë e Pozharanit u mbytën me dru dhe mjete të topitura nga forcat partizane-cetnike në masakrën serbe në Xhaminë e këtij fshati .

 E mëpastaj u  vendosën buqeta lulesh të freskëta edhe tek Pllaka përkujtimore e martirit Shaban Haliti si dhe të 10 martirëve të tjerë të familjës Alidemaj, ku janë të shenuar edhe emrat e tyre.

 

Në emer të instituioneve komunale të pranishmit I ka përshendetur nënkryetari I komunës së Vitisë Hasan Alia-nipi I ballistit të njohur nga komuna e Vitisë Hasan Alia .

E tëë pranishmit I kanë përshendetur edhe disa nga përfaqësuesit e familjeve të të vrarëve

E njëri nga folësit e pranishëm në këtë tubim përkujtimor: Avdyl Bajrami,kryetar i Shoqatës së veteranëve të Luftës të komunës së Vitisë,  dhe  Fadil Ramiqi, njëri nga anëtarët e familjës  të cilit I është vrarë në Burgun e Gjilanit e të cilit as vaarri si edhe shumë të tjerve  as varri nuk I dihet, pasi përkujtuan me pietet martirët e rënë u tha se ata dhanë jetën dhe gjakun e tyre dhe duhet që brezat e tashëm dhe atë që do të vijnë nuk duhet harruar emrat e ktyre martirëve sepse ata u flijuan për një kauzë patriotike që nuk duhet harruar.

 

E duke folur shkurtimisht rreth kësaj ngjarjeje makabre nga folësit, u tha se në ditën kritike forcat serbo –qetnike të ndihmuara edhe nga sërbet vendas të Pozharanit, në vend se të festojnë “Bozhiqin” si festë të tyre, serbët kryenin masakra ndaj shqiptarëve.

Kështu ndodhi edhe me 7. Janar të vitit 1945, atëherë kur lufta e Dytë botërore kishte përfunduar e qytetarët shpresonin se fituan lirinë, në Pozharan të Vitisë në xhami të fshatit ndodhi masakra më e tmerrshme në Kosovën e atyre viteve ndaj shqiptarëve me brutal ndaj fqinjëve të tyre ishin pikërisht serbët e Pozharanit, të cilët edhe kishin inicuar dhe organizuar dhe kryer ndaj bashkvendasëve shqiptarë dhe kjo plojë e tyre kishte nisë me 27 dhjetor 1944 dhe zgjati deri më 7 janar 1945, pra plotë 11 ditë me që rast e arriti kulminacionin e vet pikërisht në ditën e Kërshendellave/ Bozhiqit/ orthodokse në Xhaminë e fshatit Pozharan.

Në tubim u tha se Ditën kritike u tubuan afër 200 shqiptarë pozharanas të moshave të ndryshme të cilët së pari u dërmuan me dajak dhe mjete të tortura e nga plagët e marra në këtë rrahje aty për aty gjetën vdekjen 4 pozharanas, kurse ndër më të zgjedhurit e tyre të cilët mbetën gjallë u dërguan në Burgun famëkeq të Gjilanit.

 

Ndërsa prej tyre 17 pozharanas nuk u kthyen kurr nga aty të gjallë dhe atyre nuk u dihen as varret. Në burgun famëkeq të Gjilanit,nga dajaku dhe torturat ndër të parët në xhami është mbytur Shaban Haliti- Alidema /ish kryetar i komunës së Pozharanit dhe bashkëpunëtor i afërt i Hysen Tërpezës/, pastaj Misin Xheladin Alidema, Ajet Fejzë Tërzqi dhe Ahmet / Mustafë/ Zuka, që varret i kanë në në oborrin e Xhamisë në Pozharan.

 

Ndërkaq në Burgun e Gjilanit u mbytën dhe sipas disa informative /u dogjën në furra / të gjithë bashkëpunëtorët e Shaban Halitit dhe të kabinetit të tij, e disa të tjerë në vende të ndyshme nga serbet e shfrenuar.

 

Ndërsa 24 pozharanas të tjerë nga grupi që ishte dërguar në Burgun e Gjilanit të përzgjedhur nga sërbet , pra për të gjithë këta dhe të tjerët që vdiqën më vonë u likuiduan dhe u mbytën në xhami dhe në burgun e Gjilanit.

 

Ndryshe nga ky tubim përkujtimor në nderim të martirëve pozharanas edhe njëherë për të satën herë u kërkua që në mynyrë institucionale të gjendet mundësia që për të gjithë këta martir komuna e Vitisë të angazhohët që në Sheshin e kësaj qyteze të ndërtohet një Obelisk në të cilin do ta gravitën emrat e të gjithë martirëve si dhe dëshmorëve të këtij lokaliteti.

Të themi se për të  pranishmit u cfaq edhe një program I shkurtër artistik dhënë nga artisti.kengëtari dhe rapsodi nga Shkupi Tahir Seferi. Aziz Zuka

 

 

You Might Also Like