Shpalime letrare
Shefik Shkodra
ILUZIONI PËRBALLË REALITETIT
Mehmetali Rexhepi”Frymë e fërguar mynxyrave”, poezi, botoi“Iliriku”, Prishtinë, 1997
Te poeti krijohet rrëmuja shpirtërore, varësisht se çfarë rrethi e përcjell dhe e mbështjell. Delikatesa e tij për ndonjë interval kohor bie në zgripe, dhe jo vetëm që del enigmatik, por edhe në kundërshtim me rrethin ku ndodhet. Ndjenjat e njeriut të rëndomtë janë më të zbehta, me bindje e me vizione pak sa të kundërta, herë-herë neveritëse për poetin. Andaj, kujt t`i ankohet, kush ta kuptojë sinqeritetin e tij?! Si ta shpjegojë gjendjen reale përkrah iluzionit si qëndrueshmëri e qenies vertikale?! Deri në ç`masë duhet dhënë përparësi edhe ëndrrave si realitetit?!
Në receptivin e të gjitha atyre ngarkesave, për një çast poeti mbyllet në kështjellën e vet, për të shpërthyer me fjalën e tij zëshëm, duke bërë atë mjeshtëri-mur e ngrehinë, tryezë e ushqim, parzmore e strehë, festë e dolli, ngushëllim e shpëtim…
Mehmetaliu që nuk pat fat të shohë frytin e tij të “fërguar” letrar deri më sot, assesi nuk dyshohet se ai nuk kishte aftësinë e duhur që të ketë veprat e veta përkrah brezit të tij. Rrethi krijoi amulli… Kështu, këto fryte të vonuara, te vona që i bijën në dorë lexuesit, ndriçojnë qartë shtegtimet e pandërprera të autorit.
Pra, kureshtja ishte e madhe që poeti ta mësojë se a është “sfond i bardhë a i zi”, duke u përpjekur me hapa të ngadalshëm e me bedena deri te “Ar(t)i i pritjes”, sepse: “shtigjet u hapën/ e u mbyllën” për një kohë.
Shtatë ciklet e kësaj përmbledhje e përbëjnë tërësinë e librit që nuk u mungon shprehja letrare, por as skajshmëria e teprimi në gjurmimin e figurave stilistike. Në një mënyrë, ky fersifikim është i lexueshëm nga të gjitha masat, do të thotë, nuk ka mëdyshje në perceptimin e kësaj lënde. Erupsioni poetik arrin që të derdhë mllefin si llavë, valë me thirrjen: “A zhdavarisin/ amulli/ shënjestrat/ e penës/ pendë”, ose: “Si ta shërojmë ulcerën/ e mllefit?” Duke vijuar këtë cikël me shpresë , se: “një arrë/ që kishte thyer/ sa e sa dhëmbë e dhëmballë” s`e ka lehtë kushdo për ta ngrënë. Edhe më tutje barra bartet në shpinën poetike për tërë kolektivitetin tonë, në rrugën që zgjatë e zgjatë, duke u ndezur edhe në “zjarrmëni” që vendnumërojmë a lëvizim rreth një qëllimi:” makinë e (pa)riparuar/ s`shkon se s`shkon/ darët metaforë”. Mirëpo, fundi do t`i gjendet një parehatie që ka krijuar shthurje përherë në mesin tonë: “xhamitë do t`u fryjnë/ burive të temxhiteve/ kumbime kambanash/ kumtin do t`ia shpien”… rehatisë.
Vjersha “Rishpalosje demoniane” nga cikli “Zjarrmëni” ngapak na del e zbehtë, ngase është për aktualitetin historik e kohor të ndodhive ballkanike e që krijimet e tilla do duhej të kenë një cipë më të përshtatshme. Do të thotë, të mos mbeten vjersha vetëm për atë kohë. Veli i një cipe stilistike që do t`i mbulonte edhe një numër tjetër të vjershave të tjera do të shtonte risinë artistike.
Shprehjet “ar(t)i i pritjes”, “Rit(mike)”, “(j)organe”, (u)rrenë”, “(s)lanë”, (ma)gjinë”, “(zh)bërje”, “demo(n)kracia” e tjera, mund të lexohen si dy vargje, si dy fjalë, diku edhe si dy vjersha dhe lexuesi të njihet me mesazhin e autorit s`është aq e vështirë.
Hiq ndonjë vjershë, aty-këtu të zhveshur nga figurat stilistike, “Frymë e fërguar mynxyrave” del përmbledhje e suksesshme. Shpresojmë që në të ardhmen, poeti do të orvatet edhe më me ngulm për gjetjen e shprehjeve më të përshtatshme e të mjaftueshme, që vjershat të jenë më të shkurtra, pa narracion sikur ndodh edhe me titullin e vetë përmbledhjes.
